Lasertherapie roept vaak vragen op: wat kan het precies betekenen bij verschillende klachten, hoe werkt het, en wanneer kan het een toegevoegde waarde hebben? Hieronder leg ik uit aan de hand van voorbeelden hoe high power lasertherapie gebruikt wordt bij onder meer hernia, brandwonden, long COVID, tennisarm en artrose. Je krijgt zo een realistischer beeld van wat er beschikbaar is en wat je kunt verwachten.
Wat is high power lasertherapie en hoe werkt het
High power lasertherapie gebruikt krachtige lasers die lichtenergie (vaak rood en/of infrarood) diep in weefsel kunnen brengen. Die lichtenergie dringt door de huid en het onderliggende weefsel, wordt geabsorbeerd door cellen (met name mitochondriën), en kan de energieproductie in cellen stimuleren. Zo ontstaan er effecten zoals vermindering van ontsteking, pijnverlichting, en versneld weefselherstel.
Lasertherapie bij hernia
Als je een hernia hebt, ervaren veel mensen pijn, een beklemmende sensatie, uitstralende pijn naar armen of benen of gevoelsstoornissen. Lasertherapie bij een hernia is erop gericht om de ontsteking en zwelling rondom de beknelde zenuw te verminderen. Het licht van de laser stimuleert de doorbloeding in de aangetaste structuren, waardoor herstel kan verbeteren.
In sommige praktijken wordt hernia behandelen met lasertherapie gecombineerd met fysiotherapie of bewegingsprogramma’s. Zo krijg je niet alleen verlichting, maar wordt ook gefocust op het versterken van spieren rondom de wervelkolom om herhaling te voorkomen.
Laserbehandeling van brandwonden en littekens
Brandwonden laten vaak blijvende littekens achter, met verschillen in dikte, kleur (roodheid), elasticiteit en functionaliteit (bijvoorbeeld contracturen). Lasertherapie kan in de nazorg van brandwondenlittekens een rol spelen om deze eigenschappen te verbeteren. CO₂-lasers en fractionele lasers of dye-lasers worden ingezet om bijvoorbeeld de opperhuid (of beschadigde huidlagen) laagsgewijs te behandelen, de structuur te egaliseren, en littekenweefsel soepeler te maken.
In een casus aan het MUMC+ werd een patiënt met littekens na brandwonden behandeld met een ablative Erbium-YAG laser, waarna sprake was van een egalere huidstructuur en vermindering van contractuurvorming in de hals.
Recente literatuur benadrukt dat lasertherapie bij brandwondenzorg in de nazorgfase van duidelijke meerwaarde kan zijn, mits deskundig uitgevoerd en in combinatie met andere methoden. De richtlijnen geven echter ook aan dat er variatie is in de studies: welke laser precies, welke instellingen, hoeveel sessies.
Lasertherapie bij long COVID
Long COVID kan allerlei klachten geven: vermoeidheid, kortademigheid, conditieverlies, concentratieproblemen. Er is nog geen definitief gevestigde therapie, maar er zijn praktijken en kleinere onderzoeken die aangeven dat lasertherapie long COVID klachten kan verlichten.
Zo werkt een praktijk met high power lasers met een groep patiënten met long COVID, waarin veel cliënten verbetering meldden in vermoeidheid, ademhaling en conditie. Meestal wordt de therapie meerdere keren per week gegeven gedurende enkele weken. De laser wordt gericht op gebieden vlakbij de longen, maar soms ook op andere plaatsen zoals langs de rug of op de borst.
Belangrijk om te weten is dat bewijs op dit moment grotendeels experimenteel of anekdotisch is, of in kleinschalige studies. Dat betekent dat je als individu mogelijk positief effect ervaart, maar het is nog niet op brede schaal aangetoond met grote RCT’s met lange follow-up.
Voorbeeld blessure: Tennisarm
Een tennisarm (laterale epicondylitis) is een aandoening van de pees aan de buitenzijde van de elleboog. Pijn bij grijpen of strekken, vaak bij dagelijkse handelingen. Lasertherapie bij een tennisarm wordt gebruikt om peesontsteking te remmen, pijn te verminderen en weefsels te laten herstellen.
Praktijken geven aan dat high power lasertherapie goed inzetbaar is bij peesontstekingen, waaronder tennisarm. De therapie kan helpen in zowel acute als chronische klachten. Meestal zijn meerdere sessies nodig om merkbare vermindering van pijn en verbetering van beweging te bereiken.
Artrose
Artrose is slijtage van gewrichten, met pijn, stijfheid en soms ontsteking. Lasertherapie artrose wordt ingezet om de pijn te verlichten, de ontstekingsreacties te verminderen en de mobiliteit te verbeteren.
In meerdere studies met high power lasertherapie bij artrose – vaak knieartrose – werd gezien dat patiënten minder pijn melden, beter kunnen bewegen en soms ook hun gebruik van pijnmedicatie kunnen verminderen.
Bij fysiotherapiepraktijken wordt lasertherapie vaak gecombineerd met oefeningen of fysiotherapeutische begeleiding: de laser maakt bewegen minder pijnlijk, waardoor oefeningen effectiever kunnen zijn.
Mogelijke beperkingen en aandachtspunten
Hoewel voorbeelden veelbelovend zijn, is het goed om enkele kanttekeningen te kennen:
- De instellingen (golflengte, vermogen, aantal behandelingen, frequentie) verschillen sterk tussen praktijken en studies. Dat maakt vergelijking lastig.
- Effecten zijn vaak per persoon verschillend. Wat bij de één snel werkt, kan bij de ander langzaam op gang komen of juist weinig effect geven.
- Veiligheid is belangrijk: verkeerde toepassing kan leiden tot verbranding of pigmentveranderingen, vooral bij huidbehandelingen.
- Kosten en vergoedingen variëren. Soms valt lasertherapie onder fysiotherapie, soms moet je extra betalen.
Wat kun je verwachten als je het toepast
Je kunt erop rekenen dat een behandelaar eerst je klachten in kaart brengt: waar doet het pijn, hoe lang al, wat doe je al? Daarna wordt gekozen welke vorm van lasertherapie geschikt is (vermogen, golflengte, direct op de huid of contactloos). Soms worden sessies twee keer per week gegeven, soms meer, soms minder, afhankelijk van de ernst. Tijdens de behandeling voel je meestal weinig meer dan een lichte warmte of tinteling. Na een paar behandelingen kun je enige effect merken: minder pijn, iets makkelijker bewegen, wellicht beter slapen. Voor optimale verbetering is vaak herhaling nodig, gecombineerd met oefeningen, rust, gewoonten rondom beweging / houding.
Wat je mee kunt nemen
Lasertherapie biedt verschillende wegen om klachten zoals bij hernia, brandwonden, long COVID, tennisarm en artrose aan te pakken. Het brengt lichtvermogen tot diep in het weefsel met als doel ontsteking te verminderen, pijn te verlichten en herstel te bevorderen. Of het iets voor jou is hangt af van de aard van je klacht, de duur en de kwaliteit van de therapeut. Je kunt het zien als een mogelijke aanvulling op meer bekende behandelingen, niet als garantie. Overleg met je fysiotherapeut of medisch specialist of high power lasertherapie in jouw situatie zinvol kan zijn, en vraag naar bewijs / resultaten in vergelijkbare gevallen.