Ambulante zorg betekent dat iemand ondersteuning krijgt in zijn of haar eigen leefomgeving, zonder opname in een instelling. Je kunt dan denken aan begeleiding thuis, coaching in de huishoudenstaken of hulp bij sociale contacten. Maar de vraag of je “zomaar” ambulante zorg kunt verlenen, roept meerdere juridische, organisatorische en ethische aspecten op. Lees hier meer over wat wel mag, wat niet mag, welke wetten gelden en hoe een organisatie als Mono Care hier tegenaan kijkt.
Wet- en regelgeving
Als je ambulante zorg aanbiedt, ben je niet vrij om alles te doen wat je denkt dat goed is. Je moet handelen binnen de kaders van geldende wetten en regels, en verantwoording afleggen. Elke zorgaanbieder moet voldoen aan kwaliteitseisen. Je moet verantwoorde zorg leveren, cliënten moeten inspraak krijgen, er moet een klachtenregeling zijn en er moet toezicht zijn (zoals via de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg).
Daarnaast zijn er specifieke wetten die het toepassen van dwang of onvrijwillige zorg regelen zoals de Wet zorg en dwang (Wzd) en de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGZ). Als iemand met een verstandelijke beperking of dementie begeleiding krijgt, geldt de Wzd ook in een ambulante setting, dus thuis of in dagbesteding. Je kunt niet zomaar maatregelen treffen zonder stappenplan, toetsing en verantwoording.
Sinds 2025 is het ook mogelijk om Geriatrische Revalidatiezorg (GRZ) direct ambulant in te zetten onder de Zorgverzekeringswet, zonder dat de cliënt eerst in een instelling hoeft te verblijven. Die verruiming in de wet laat zien dat de grenzen van ambulante zorg zich kunnen ontwikkelen.
Verder komt individuele begeleiding (een vorm van ambulante zorg) vaak onder de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) of de Wlz (Wet langdurige zorg) te vallen. Om aanspraak te maken op begeleiding is meestal een indicatie nodig via de gemeente (voor Wmo) of het CIZ (voor Wlz)
Individuele begeleiding als vorm van ambulante zorg
Individuele begeleiding is een specifieke vorm van ambulante zorg. Je werkt één-op-één met iemand, in diens eigen omgeving, in plaats van in groepsverband. Bij Mono Care draait individuele begeleiding om aandacht, afstemming en vertrouwen. Zij kijken niet naar wat standaard moet, maar naar wat past bij het leven van de cliënt.
Die begeleiding kan zich richten op dagelijkse taken, omgaan met spanningen, structuur brengen in het leven, sociale contacten versterken. De begeleider neemt het werk niet volledig over, maar leert de cliënt vaardigheden zodat hij of zij zelfredzamer wordt. Dat is kenmerkend voor individuele begeleiding in de ambulante context.
Mono Care past dit toe binnen de kaders van de WLZ, wanneer iemand langdurig intensieve zorgbehoefte heeft. Cliënten behouden hun woonplek en krijgen begeleiding in de eigen vertrouwde omgeving. Het uitgangspunt is stapsgewijs werken aan zelfstandigheid en zelfregie.
Voor Mono Care betekent het dat zij zorgvuldig moeten kijken of een cliënt de begeleiding nodig heeft, hoe vaak, wie de begeleider is, welke interventies passend zijn en hoe de veiligheid gewaarborgd wordt.
Balanceren tussen vrijheid en verantwoordelijkheid
Ambulante zorg kun je niet zomaar verlenen. Er zijn wettelijke grenzen, kwaliteitseisen en zorgvuldigheidsverplichtingen waaraan je moet voldoen. Individuele begeleiding is een vorm van ambulante zorg waarin de ondersteuning op maat gebeurt, in de eigen omgeving van iemand en waarbij een organisatie als Mono Care steeds zoekt naar een evenwicht tussen vrijheid van de cliënt en noodzakelijke structuur en veiligheid. Wie ambulante zorg wil verlenen, moet zowel oog hebben voor de mens achter de hulpvraag als voor de kaders waarbinnen handelen is toegestaan.